Marcin Jacoby, Powtórzenie i falsyfikat w malarstwie chińskim, wyd. Trio / Instytut Konfucjusza w Krakowie / Polskie Stowarzyszenie Sztuki Orientu, Warszawa 2009

Książka wydana w serii Cywilizacja Państwa Środka.
Książka Marcina Jacobiego to przekrojowe opracowanie śledzące chińskie podejście do malarskich kopii, stylizacji i falsyfikatów na przestrzeni wieków. Szczegółowa analiza ponad sześćdziesięciu chińskich tekstów źródłowych (głównie traktatów malarskich) z wieków V-XIX, w połączeniu z szeroką bibliografią obejmującą najnowsze publikacje chińsko- i zachodniojęzyczne, czyni to studium wyjątkowym zarówno, jeśli chodzi o jego tematykę, jak i zakres.

Marcin Jacoby, Powtórzenie i falsyfikat w malarstwie chińskim, wyd. Trio / Instytut Konfucjusza w Krakowie / Polskie Stowarzyszenie Sztuki Orientu, Warszawa 2009

Książka wydana w serii Cywilizacja Państwa Środka.

 

Książka Marcina Jacobiego to przekrojowe opracowanie śledzące chińskie podejście do malarskich kopii, stylizacji i falsyfikatów na przestrzeni wieków. Szczegółowa analiza ponad sześćdziesięciu chińskich tekstów źródłowych (głównie traktatów malarskich) z wieków V-XIX, w połączeniu z szeroką bibliografią obejmującą najnowsze publikacje chińsko- i zachodniojęzyczne, czyni to studium wyjątkowym zarówno, jeśli chodzi o jego tematykę, jak i zakres.

 

dr Marcin Jacoby (ur. 1976) jest wykładowcą w Zakładzie Sinologii Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz wieloletnim opiekunem kolekcji malarstwa chińskiego w Zbiorach Sztuki Orientalnej Muzeum Narodowego w Warszawie. Specjalizuje się w historii sztuki chińskiej i chińskiej literaturze klasycznej. Jest autorem przekładów literackich, artykułów i prac naukowych oraz współautorem dwutomowego podręcznika do nauki języka chińskiego. W latach 2002-2006 dokonał naukowego opracowania kolekcji malarstwa chińskiego w Zbiorach Sztuki Orientalnej Muzeum Narodowego w Warszawie (stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ochrona dóbr kultury, 2006). W 2007 r. realizował w Chinach projekt badawczy poświęcony historii malarstwa chińskiego (grant fundacji Chiang Ching-kuo z Tajwanu), prowadząc badania w Muzeum Pałacowym, Chińskim Muzeum Narodowym oraz na Centralnej Akademii Sztuk Pięknych w Pekinie.

 

Spis treści

Wstęp

Część pierwsza. Zagadnienia teoretyczno-historyczne

Rozdział 1 Powtórzenie i falsyfikat w estetyce i historii sztuki – zarys zagadnienia

Pojęcie powtórzenia i falsyfikatu w zachodniej myśli o sztuce

Powtórzenie i falsyfikat w sztuce chińskiej

Powtórzenie i falsyfikat. Zakres pojęć na gruncie malarstwa chińskiego

Terminologia chińska i zachodnia. Próba określenia typologii polskiej

Rozdział 2 Źródła wiedzy o powtórzeniu i falsyfikacie w malarstwie chińskim – chińskie teksty źródłowe

Wczesne teksty

Piśmiennictwo epok Song-Qing

Typologia piśmiennictwa o malarstwie

Traktaty malarskie epok Song-Qing

Historie malarstwa, spisy malarzy i katalogi kolekcji w epokach Song-Qing

Wskazówki i wspomnienia kolekcjonerów i ekspertów. Inne ważne teksty o malarstwie

Zbiory tekstów. Piśmiennictwo o malarstwie w XX w.

Przekłady na języki obce

Rozdział 3 Stan badań nad zagadnieniem powtórzenia i falsyfikatu w malarstwie chińskim i chińskiej teorii malarskiej

Zarys rozwoju rzeczoznawstwa w chińskiej historii sztuki w XX w.

Stan badań w Chinach i najważniejsze opracowania chińskie

Stan badań na Zachodzie i najważniejsze opracowania zachodnie

Autentyczność dzieł malarskich w świetle najnowszych badań

 

Rozdział 4 Kolekcjonerstwo i rynek sztuki w Chinach

Zarys historii kolekcjonerstwa i rynku sztuki do czasów współczesnych

Rynek sztuki a problem falsyfikatu

 

Część druga. Analiza piśmiennictwa chińskiego

Rozdział 1 Miejsce natury i jej naśladownictwa w teorii malarskiej

Natura jako źródło uwielbienia, inspiracji i nauki

Wierne naśladownictwo natury w epokach Tang i Song

Rozdział 2 Tradycja i innowacja w teorii malarskiej a zagadnienie powtórzeń

Etos „dawnych mistrzów" – tradycja i naśladownictwo w edukacji malarza

Autorzy epoki Tang o natchnieniu i spontaniczności w malarstwie. Malarze uduchowieni

Zerwanie z tradycją i indywidualizm twórczy

Rozdział 3 Powtórzenie w malarstwie. Jego status, rola i wymiar edukacyjny

Wzmianki o kopiach malarskich w epokach Tang, Song i Yuan

Malarskie powtórzenie w ujęciu autorów tekstów w epokach Ming i Qing

Rozdział 4 Zakres występowania zjawiska falsyfikatu

Wczesne dowody na istnienie falsyfikatu

Falsyfikat w piśmiennictwie epok Ming i Qing

Rozdział 5 Okoliczności powstawania falsyfikatów malarskich. Malarze fałszerze i eksperci malarscy

Okoliczności powstawania falsyfikatów malarskich

Malarze fałszerze jako mistrzowie ułudy – pojęcie luanzhen

Ekspert i jego metody pracy

Rozdział 6 Zjawisko daibi i moralna ocena falsyfikatu

Zjawisko daibi

Moralna ocena powtórzeń w malarstwie – potępienie falsyfikatu

Przyzwolenie na działalność fałszerską

Zakończenie

Bibliografia

Summary

Tabela okresów historycznych i dynastii chińskich

Glosariusz najważniejszych chińskich terminów z zakresu malarstwa

Indeks postaci historycznych i współczesnych badaczy chińskich występujących w tekście